Isang aroganteng boksingera ang pinilit ang isang hamak na bata na lumaban sa ring… pero nang magsimula ang sparring na iyon, hindi niya inakalang hindi ang bata ang mapapahiya—kundi siya.
Sa isang luma at amoy-pawis na boksing gym sa Tondo, sabay na humahampas sa ilaw ng bumbilya ang mga aninong sumasayaw sa pader. May sira-sirang punching bag sa isang sulok, may kalawangin na speed bag, at may ring na tila pagod na sa dami ng nabagsakang pangarap.
Doon araw-araw nagpapraktis si Alona “The Hurricane” Delgado, pambato ng Pilipinas sa international boxing. Puno ng trophys ang dingding, karamihan ay naka-ukit ang pangalan niya. Sa edad na tatlumpu, kilala siya bilang walang-kinatatakutang mandirigma—hindi lang sa laban, kundi pati sa ugali.
“Mabilis magbitaw, mabagal humingi ng tawad,” bulong ng mga sparring partners niya.
At sa araw na iyon, mas lalo siyang mainit ang ulo.
“Coach, ang babanaw ng sparring mo sa’kin!” sigaw ni Alona habang pumapalo ng kombinasyon sa mitts ng kanyang trainer na si Coach Dado. “Paano ako mananalo sa Mexico kung puro takbuhan ang mga pinapaharap mo?”
“Ayoko kang ma-injury, Alona,” sagot ni Coach Dado, hinihingal na. “Malapit na ang title fight. Hindi puwedeng kung kani-kanino ka lang bumabanat ng todo.”
“E di maghanap kayo ng matinong kalaban,” sarkastikong sagot niya. “Ayoko na sa mga duwag.”
Sa likod ng ring, may batang maliit na naka-dilaw na sando at kupas na shorts na tahimik na naglilinis ng sahig gamit ang basang trapo. Medyo payat, may helmet at boxing gloves na masyadong malaki kung isuot niya, pero halos hindi siya napapansin.
Ito si Basti, siyam na taong gulang.
Anak siya ng janitor sa gym na si Mang Rodel, na minsan ding naging boksingero bago mawasak ang tuhod sa isang undercard fight. Mula pala pagkabata, si Basti na ang kasama ng ama niya sa gym—nag-aabot ng tubig, naglilinis ng gloves, at palihim na ginagaya ang footwork ng mga boksingero tuwing wala nang tao.
Hindi alam ng karamihan, sa bawat hampas ni Alona sa bag, tahimik siyang sumasabay ng sariling kombinasyon sa hangin, pinipilit kabisaduhin ang ritmo.
Pagkatapos ng ilang ronda, inihagis ni Alona ang gloves sa gilid at naupo sa ring stool, naiinis.
“Wala bang matinong lalaban sa’kin dito?” reklamo niya. “Kahit sinong lalaki, sige! Huwag lang yung parang natatakot mahawakan ang mukha ko.”
Tahimik ang mga lalaki sa paligid. May ilan nang na-knockout ni Alona sa sparring dahil sa yabang nilang sumubok. Kaya ngayon, nagkakatinginan na lang sila, umaatras, kunwari may ginagawa.
Si Mang Rodel, na nasa isang sulok, napailing.
“Alona,” sabi ni Coach Dado, “pahinga ka muna. Hindi mo kailangang patunayan sa lahat na magaling ka. Alam na namin ‘yon.”
“Hindi ‘yan ang problema,” iritadong sagot niya. “Ang problema, puro soft ang training mo. Kaya nga ako lumipat sa ‘yo, di ba? Kasi raw dito, tunay na laban. Ngayon, parang daycare na itong gym mo.”
Napapikit si Coach Dado sa inis, pero hindi na nagsalita. Marami na siyang batang lumaki sa gym na ito—may umasenso, may napahamak. Si Alona ang pinakamatagumpay, pero siya rin ang pinakamasakit sa ulo.
Nang mapansin niyang matagal nang nakayuko si Basti sa sahig, may pilyang ngiting sumilay sa labi niya.
“Hoy, bata,” sigaw ni Alona. “Ikaw, yung naglilinis.”
Napalingon si Basti, hawak pa ang trapo.
“O-o po?” mahina niyang sagot.
“Marunong ka bang sumuntok?” mayabang na tanong ni Alona.
Nagulat si Mang Rodel.
“Alona, huwag mo ngang biruin ‘yang anak ko,” sabat niya. “Trabaho lang niyan maglinis dito.”
Umirap si Alona.
“Relax, Manong,” sagot niya. “Magaling naman siguro ang lahi n’yo. Baka mamaya, mas may puso pa ‘tong anak mo kaysa sa mga duwag mong trainee, Coach.”
Tinitigan niya si Basti, sa paraang parang tinitimbang.
“Sige, bata,” sabi ni Alona, “akyat ka sa ring. Spar tayo. Para matuto ka. Huwag kang mag-alala, hindi ako lalakas. Promise.”
Nanlaki ang mata ni Basti.
“Ayoko po,” mabilis niyang sagot, umiiling. “Hindi po ako ready. Naglilinis lang po ako.”
Parang may natapakang pride si Alona sa narinig.
“Ayaw mo?” napataas ang kilay niya. “Takot ka?”
Nagsimulang magbulungan ang ilang lalaki sa paligid.
“Baka naman tama si Alona, Coach. Magandang experience din ‘yan sa bata.”
“Para matuto siyang sumalo ng suntok.”
Nag-iba ang mukha ni Alona—naging hamon, naging laro ng ego.
“Ganito na lang,” sabi niya, naka-ngising aso. “Kung hindi ka aakyat, wala ka nang babalikan na trabaho rito. Hindi ka na pwedeng tumambay sa gym. Hanap ka na lang ng ibang mapaglalaruan.”
“Alona,” mariing wika ni Coach Dado, “huwag kang ganyan sa bata. Hindi lahat ng tao sa mundo TRAINING TOOL mo.”
“Coach, turuan mo yung bata na hindi dapat takbuhan ang hamon,” sagot ni Alona. “Lalo na kung boxing ang gusto niya balang araw. Kita ko sa mga mata niya eh.”
Tumingin si Basti kay Mang Rodel, nag-aapoy sa takot at pagkalito.
“Pa…” bulong niya. “Ayoko po. Baka mapagalitan ka.”
Malalim ang buntong-hininga ni Mang Rodel. Alam niyang kung tatanggi sila, baka mawalan nga sila ng kabuhayan. Alam din niyang matagal nang pinapangarap ni Basti na sumabak, pero hindi sa ganitong paraan.
Lumapit siya sa ring, hinawakan ang balikat ng anak.
“Anak,” mahinahon niyang sabi, “tatlong ronde lang ‘to. Sparring lang. Kung masyado nang matindi, sisigaw agad si Papa, hihinto kayo, okay? Nandito lang ako.”
Kagat-labing tumango si Basti.
Kahit durog ang loob ni Mang Rodel, hindi niya inakalang sa araw na iyon… may matutuklasan siyang matagal na niyang gustong malaman.
Ilang minuto lang, suot na ni Basti ang lumang headgear na halos kainin na ang buong mukha niya. Nakasuot siya ng gloves na bahagyang malaki, pero maayos ang pagkakatape ni Mang Rodel sa pulso niya.
Sa kabila, si Alona nasa pulang trunks at gloves, mukhang nakahanda sa totoong laban kaysa simpleng sparring.
“Coach, walang tatakbo, ha?” biro pa niya. “Ayokong mapagod kakahabol.”
“Alona,” mariin na sabi ni Coach Dado, tumingin sa kanya sa mata, “light spar. Ibig sabihin, kontrolado. Pag naramdaman kong sobra ka, ako mismo ang hihinto.”
Nagtaas lang ng kilay si Alona.
“Sure, Coach.”
Sa gilid ng ring, nagtipon ang iba pang trainees. Halata sa mga mukha nilang nainsulto na mas pinili ng boksingera na makipag-spar sa bata kaysa sa kanila.
“Baka mapaiyak lang yan,” sabi ng isa.
“Sayang, gusto ko pa namang matikman yung jab ni Alona,” tawa ng isa pa.
Sa gitna ng ring, humarap si Basti kay Alona. Kita sa mga mata niya ang takot… pero may kakaiba ring ningning.
“Alam mo ba kung sino ako?” tanong ni Alona, naka-smirk.
“Opo,” sagot ni Basti, mahina pero klaro. “Kayo po si ‘The Hurricane.’”
“Ano ako?” pangungulit nito, tila nag-e-enjoy.
“World champion po.”
“At ikaw, sino ka naman?” tanong ni Alona.
Tumingin si Basti saglit kay Mang Rodel, parang naghihintay ng kumpiyansa.
“Wala po,” sagot niya sa huli. “Anak lang po ng janitor.”
Sandaling natahimik ang gym. May kung anong kumislot sa puso ni Alona, pero agad niya iyong tinabunan.
“Huwag mong sabihing ‘wala’ ka,” sabi niya. “Sa ring, may pangalan ka. Kahit ngayon lang.”
Bahagya siyang ngumiti. “Ano gusto mong itawag sa’yo?”
Nagulat si Basti sa tanong. Hindi niya iyon inaasahan galing sa aroganteng boksingera.
“Si… Basti na lang po,” nahihiyang sagot niya.
“Okay, Basti,” ani Alona, nag-stretch ng braso. “Unang rule: huwag kang iiyak. Pangalawa: huwag kang tatalikod. Pangatlo: kahit anong mangyari… tumingin ka sa kaaway mo sa mata. Naiintindihan mo?”
Tumango si Basti.
Natahimik ang lahat habang pumwesto sila.
“Ding ding!” sigaw ni Coach, sabay tapik sa ring post.
Sa unang segundo, gumalaw agad si Alona, mabilis ang footwork, parang asong ulol sa paligid ng bata.
“Hands up!” sigaw ni Mang Rodel, halos mapatid sa nerbiyos.
Inangat ni Basti ang gloves, pero nag-aatubili siyang sumuntok.
“Punch, bata!” sigaw ng isa sa mga trainees. “Hindi yan shadow boxing!”
Ngumiti si Alona, hinayaan munang makalapit ang bata.
“Subukan mo,” hamon niya. “Jab mo sa mukha ko. Tignan natin.”
Huminga nang malalim si Basti… sabay bitaw ng mahinang jab.
Nagulat si Alona.
Maliit pero diretso. May tamang distansya, hindi sabog. Pumasok sa pagitan ng gloves niya, tumama sa baba—mahinang-mahina, pero eksakto.
“Uy,” napatawa si Alona. “May konting teknik pala.”
“Basti, balik!” sigaw ni Mang Rodel. “One-two ka!”
Sumunod si Basti. Jab ulit, sabay right straight—kontrolado, may tamang timbang, hindi pabato. Hindi malakas para makasakit, pero sapat para ipakitang hindi ito basta-bastang batang nagpapakyut.
Napatingin si Coach Dado, nabitin ang hininga.
“Rodel…” bulong niya, “saan natutunan ng anak mo yan?”
Umiling si Mang Rodel, hindi makapagsalita. Ang footwork ni Basti, ang bahagyang pagkiling ng ulo pag umatras, ang pag-slide ng paa—parang may deja vu.
Ganoon na ganoon ang galaw ng ama niya noong kabataan.
Nang maramdaman ni Alona na sumasalo lang siya ng mga poging suntok ng bata, nagbago ang laro.
“Okay, bata,” sabi niya, tumigas ang mukha. “Ngayon naman, tingnan natin kung paano ka magdepensa.”
Bigla siyang pumutok ng mabilis na kombinasyon—hindi buong lakas, pero mas matulin kaysa kanina.
Kaliwa sa ulo.
Kanan sa bewang.
Jab-jab straight.
Doon dapat papasok ang kaba. Pero sa halip na tumakbo, ginawa ni Basti ang hindi inaasahan ng lahat.
UMILAG.
Bahagyang ikiniling ang ulo, sumabay ang paa, lumusot ang katawan sa ilalim ng braso ni Alona. Parang sanay sa timing, kahit ngayon lang daw sumalang sa ring.
“Uy!” sigaw ng isa sa gilid. “Ang talas ni bata!”
“Ganito ba kayo tinuruan ni Rodel?” bulong ni Coach Dado sa sarili.
Mas lalong nag-init si Alona.
“Wow ha,” ngiting aso niya. “Sumasayaw ka pa sa harap ko, ah?”
Muli siyang umatake, ngayon mas maingat, mas seryoso. Pero bawat suntok niya, may sagot na pag-iwas si Basti—hindi counter punch, kundi footwork. Parang instinct.
Sa gitna ng ikalawang ronda, napansin ni Alona na hingal na hingal na siya, samantalang si Basti, kahit kinakabahan, steady pa rin ang galaw. Hindi malakas, pero malinaw.
“Time!” sigaw ni Coach Dado bigla, pumagitna.
“Bakit, Coach?” reklamo ni Alona. “Hindi pa nga ako umiinit—”
“Hindi ba’t light spar lang?” malamig na bulong nito. Pero sa loob-loob niya, iba ang tumatakbo: Ano ‘tong batang ‘to?
Habang pinupunasan ni Mang Rodel ang pawis sa noo ni Basti, napalapit sa kanila si Alona, suot pa rin ang mapagmataas na ngiti pero may nakita nang kakaibang respeto sa mga mata.
“Uy, bata,” sabi niya. “Saan ka natutong umiwas ng ganyan?”
“Sa Papa ko po,” sagot ni Basti, nakayuko. “Pag gabi po, paminsan-minsan po akong sinasanay, kasi sabi niya… huwag muna akong sumuntok nang sumuntok. Laman daw po ng tiyan namin ang nakasalalay, hindi ko puwedeng ipusta sa bara-bara.”
Napailing si Alona.
“Matalino ang tatay mo,” sagot niya.
Tumikhim si Coach Dado.
“Alona,” mahinahon niyang sabi, “kilala mo na si Rodel noon pa. Naaalala mo ba kung sino siya bago ka pa sumikat?”
Napakunot ang noo ni Alona.
“Eh, matagal na ‘yon, Coach,” sagot niya. “Taga-linis lang ang alam ko sa kanya ngayon.”
Umiling si Coach, malalim ang buntong-hininga.
“Bago ka kumatok dito sa gym na payat, gutom at puro galos—si Rodel ang una kong fighter,” paliwanag niya. “Siya ang ‘Raging Rodel’ na laging napupuno ang barangay court kapag lumalaban. Siya ang unang nagpakita sa’kin na hindi laki sa pera ang puso sa ring.”
Parang may humagupit sa alaala ni Alona.
Naalala niya ang isang lalaking matangkad na may malaking ngiti, na noong unang araw niyang pumasok sa gym, siya ang nag-abot ng lumang gloves. Naalala niya ngang minsang sinalo nito ang lahat ng suntok ng sparring partner niya para lang maipakitang puwedeng lumaban ang payat na batang babae kaysa umiyak sa gilid.
“Coach… siya ‘yon?” mahina niyang tanong, nakatingin kay Mang Rodel.
Napayuko si Mang Rodel, ngumiti nang mailap.
“Matagal na ‘yon, Alona,” sabi niya. “Hindi mo na kailangang maalala.”
“Kung hindi dahil sa’yo, wala ako ngayon,” mahina pero totoo ang boses ni Alona. “Ikaw ang unang sumalo sa suntok ko. Ikaw ang nagsabi na ‘walang babae o lalaki sa suntukan, puso lang.’”
Tahimik ang paligid.
“Hindi ko na inalala ‘yon. Ang mahalaga, umangat ka,” sagot ni Mang Rodel. “Yung tuhod ko, sira na. Pero kahit masakit, masaya akong nakakita ng tulad mong umabot sa world stage.”
“Kaya mo ba akong tinuruan noon?” tanong ni Alona. “Para balang araw, anak mo ang magturo sa’kin?”
Napangiti si Coach Dado.
“Hindi namin iyon plinano,” wika niya. “Pero minsan, ang buhay marunong mag-set up ng sarili niyang laban.”
Third round.
Hindi na kailangang mag-utos si Alona. Mismong siya na ang lumapit kay Basti, ngayon ay hindi na mayabang ang tingin, kundi seryoso.
“Basti,” sabi niya, bago mag-umpisa ang ronda, “huling round na ‘to. Pero hindi kita gagamitin para sa ego ko. Ngayong alam ko na kung sino ka at kung sino ang tatay mo… iba na ‘tong laban na ‘to.”
Tumingala si Basti, litong-lito.
“Ha?”
“Ngayon, gusto kong ipakita sa’yo ang boxing,” paliwanag ni Alona. “Hindi para ipahiya ka. Para ipamana sa’yo yung binigay ng Papa mo sa akin.”
Nagtagpo ang mga tingin nila.
“Coach,” sigaw niya, “huwag mo nang tawaging sparring ‘to. Lesson na ‘to.”
Ngumiti si Coach Dado at tumango. “Okay, last round. Walang panalo, walang talo. Lahat matututo.”
Sa huling ronda, naglakad si Alona na parang ibang tao na. Hindi na siya umaatake nang buo, kundi pinapakita kay Basti ang tamang paggalaw.
“Pag umabante ako, huwag kang sabay umusad,” paliwanag niya habang dahan-dahang sumusuntok. “Cut the angle. Ayan. Huwag ka sa harap ko lagi. Iwasan mo ako nang pa-side.”
Sumunod si Basti, parang sayaw. Ang dating kaba, napalitan ng pagkamangha.
“Taas mo konti kamay mo,” dagdag ni Alona. “Ayokong gaya kita sa unang taon ko—lahat ng sugat nasa mukha. Masakit sa salamin.”
Natawa ang ilang trainees. Pati si Basti, bahagyang napangiti sa helm niya.
Sa gilid, hindi mapigilan ni Mang Rodel ang pag-iyak. Ang ‘Hurricane’ na kilala niyang palaging puro yabang, ngayon ay bumababa ang guard, nag-a-adjust sa bilis ng bata, at nagtatama ng posisyon tulad ng isang ate, hindi kalaban.
Makikita sa mga mata ni Alona na unti-unti, bumabalik sa kanya ang alaala ng panahong siya ang tinuturuan, hindi naninigaw.
Sa huling sampung segundo, biglang huminto si Alona.
“Basti,” sabi niya, “may isang bagay na gusto kong gawin mo.”
“A-ano po ‘yon?”
“Sumuntok ka sa dibdib ko—huwag sa mukha. Buong lakas. Huling suntok mo ngayon. Para sa Papa mo.”
Nagulat ang bata.
“Ayoko po kayong masaktan—”
“Hindi ako mababasag, bata,” ngiti niya. “Champion ako, tandaan mo? Pero minsan, kailangan hindi ka matakot ibigay ang lahat ng meron ka. Lalo na kung para sa taong mahal mo.”
Tumingin si Basti kay Mang Rodel, na tumango lang, luhaang nakangiti.
Huminga nang malalim ang bata. Itinaas ang kamao.
Isang jab. Isang cross.
Tumama sa dibdib ni Alona.
Hindi siya natumba, pero isang hakbang siyang umatras.
Sabay, nag-ring ang maliit na bell.
“Time!” sigaw ni Coach.
Nagpalakpakan ang mga nasa gym—hindi dahil sa buo ang laban, kundi dahil sa nakita nilang kakaiba: isang world champion na natutong ibaba ang yabang, at isang batang janitor na natutong tumayo at sumuntok para sa sarili.
Pagkababa ng ring, nilapitan ni Alona si Basti at tinanggal ang headgear nito, dahan-dahan, parang korona.
“Basti,” sabi niya, hawak sa magkabilang balikat ang bata, “pasensya na.”
“Po?” nagulat ang bata.
“Pasensya na kasi trinato kita na parang laruan lang. Hindi ko naisip na tao kang may takot, may pangarap, may tatay na nakatingin sa’yo. Nakalimutan kong minsan, ako rin ‘yung batang pinilit lumaban kahit hindi handa.”
Nag-iba ang boses niya, mas malambot.
“Hindi na mauulit,” pangako niya. “Kung papayag ka… gusto kitang tulungan. Hindi bilang punching bag—bilang estudyante. Gusto kong ituloy ang nasimulan ng Papa mo sa’yo.”
Nabulunan si Mang Rodel sa emosyon.
“Alona,” nanginginig niyang sabi, lumapit, “hindi kami humihingi ng kahit ano. Sapat na sa’kin na napatunayan kong hindi ako nagkamali noong pinahirapan kita noon sa training. Pero kung totoo ang sinasabi mo… kung aalagaan mo ang anak ko… lagi akong nandito.”
Ngumiti si Alona, may halong luha.
“Coach,” lingon niya kay Dado, “dagdagan mo schedule ko. ‘Pag bago mag-fight camp, may isa pa akong responsibilidad—si Basti. Gusto kong siguraduhin na pag tumapak siya sa ring bilang boksingero, hindi dahil sa pwersa ng kahit sinong mayabang, kundi dahil pinili niya.”
Tumingin siya kay Basti.
“At kung sakaling balang araw, mas magiging magaling ka sa’kin, okay lang. Gusto kong ako mismo ang ma-knockout mo,” biro niya, sabay kindat.
Ngumiti na nang tuluyan si Basti.
“Hindi ko po kayo i-kno-knockout,” sagot niya. “Pero… kapag naging champion po ako, kayo ang unang pangalan na babanggitin ko. Kasunod ni Papa.”
Lumipas ang mga buwan.
Habang naghahanda si Alona para sa pinakamalaking laban sa kanyang career, kasabay niya sa bawat morning run si Basti. Kapag nagja-jump rope siya, nandoon sa tabi ang bata, ginagaya ang bawat talon. Sa bawat kombinasyong itinuturo niya, si Coach Dado at Mang Rodel ang nakabantay, tinitiyak na hindi nauulit ang pagiging mapuwersa niya.
Dahan-dahan, napansin ng mga tao ang pagbabago sa kanya.
Mas kaunti ang sigaw niya sa gym. Mas madalas ang tawanan. Sa bawat bagong batang pumapasok, hindi na niya agad pinapahiya—tinatanong niya muna ang pangalan, pangarap, at dahilan kung bakit gusto nilang sumuntok.
Isang gabi bago ang biyahe niya paalis para sa title fight, nagtipon silang apat sa gym—si Alona, Basti, Coach Dado, at Mang Rodel.
“Alona,” sabi ni Coach, “handa ka na ba?”
Ngumiti siya.
“Mas handa ako ngayon,” sagot niya. “Kasi ngayon, hindi lang sinturon ang ipinaglalaban ko. Puso ng mga batang tulad ni Basti. Gusto kong ipakita na puwedeng maging malakas—nang hindi nang-aapi.”
Niyakap ni Alona nang mahigpit si Basti.
“Promise mo sa’kin, habang wala ako, mag-aaral ka ha,” bilin niya. “Hindi puro suntok ang buhay. Kailangan din may laman ang utak.”
“Opo,” sagot ni Basti. “Pero paglaki ko… sasamahan ko rin kayo sa laban. Sa ring man o sa buhay.”
Sa mismong gabi ng laban sa Mexico, nasa isang maliit na sala sa Tondo ang ilang kabataang boksingero at si Basti, nakatutok sa maliit na TV. Si Mang Rodel, nakaalalay sa kanya, hawak ang balikat ng anak.
Sa dulo ng labanan, bugbog but hindi sumusuko si Alona. Kaharap niya ang malakas at mas batang kalaban, halos pareho sila ng tapang. Gusto na sana siyang itigil ng corner niya, pero sa huling ronda, parang may narinig siyang pamilyar na boses sa isip.
“Coach, hindi po ako tatakbo. Pero hindi rin ako papasok nang bara-bara,” bulong niya sa sarili, naaalala ang sinabi niya kay Basti.
Sa huling minuto, iniba niya ang taktika—hindi na puro banat. Inilabas niya ang footwork na tinuro ni Coach at ni Mang Rodel, ang disiplina na pinamana niya kay Basti: iwas, anggulo, timing.
At sa huling sampung segundo, isang malinis na kombinasyon ang binitawan niya—jab, hook, uppercut.
Bumagsak ang kalaban.
Tumunog ang bell.
Nanalo si Alona sa puntos, halos hindi makapaniwala.
Habang inaangat ang kamay niya, hindi sinturon ang unang sumagi sa isip niya, kundi ang maliit na batang naka-dilaw na sando sa luma nilang gym, hawak ang sobrang laking gloves.
“Para sa’yo ‘to, Basti,” bulong niya, luhaan.
Pagbalik niya sa Pilipinas, hindi na lang siya si “The Hurricane” na kinatatakutan sa ring dahil sa yabang. Tinatawag na rin siyang “Ate Alona” ng mga batang sumasali sa free boxing clinic na binuo ni Coach Dado at Mang Rodel—programang pinangalanan nilang “Balik-Loob Boxing” para sa mga batang gusto ng disiplina, hindi lang suntukan.
Si Basti, sa edad na sampu, isa sa pangunahing scholars. Hindi siya pinilit lumaban sa kahit anong torneo; sa halip, pinayagan siyang mag-desisyon kung kailan siya handa. At alam niyang sa likod niya, may tatlong adult na handang sumalo sa kanya—hindi para gawing punching bag, kundi para protektahan ang puso niya.
Ang kwento ng aroganteng boksingerang pinilit ang isang bata na lumaban, pero nauwi sa pagtuturo at pagbabagong-buhay, ay paalala sa atin na:
Ang tunay na lakas ay hindi nasusukat sa dami ng taong natumba natin, kundi sa dami ng taong itinayo natin matapos nating matutunang ibaba ang ating kamao.
At minsan, hindi coach, hindi champion, hindi sinturon ang magpapamulat sa atin…
kundi isang munting bata sa sulok ng gym, na may takot sa mata, pero may tapang sa puso—na handang sumuntok, hindi para sa yabang, kundi para sa pangarap.
